Η θαυματουργή αυτή εικόνα, που φυλάσσεται σήμερα στο ιερό σύνθρονο του Πρωτάτου των Καρύων, βρισκόταν κατά τα τέλη του Ι' αιώνα σε ένα κελί κοντά στις Καρυές που σήμερα φέρει την ίδια επωνυμία "Άξιον εστίν" λόγω του εξής θαύματος : Ενώ ο Γέροντας του Κελλιού απουσίαζε σε αγρυπνία του Πρωτάτου, συνέβη να φιλοξενήσει ο υποτακτικός του, που έμεινε μόνος στο κελλί, κάποιον άγνωστο περαστικό μοναχό μαζί με τον οποίο μάλιστα έψαλλε και την ακολουθία του όρχου της της Κυριακής. Όταν λοιπόν έφθασαν στην θ' ωδή του κανόνα, ο μεν μοναχός του Κελλιού έψαλλε "Την Τιμιωτέραν", το γνωστό αρχαίο αυτό ύμνο του Αγίου Κοσμά του Ποιητή, που ψαλλόταν τότε όπως και σήμερα μαζί με τους θεομητορικούς στίχους της θ' ωδής (Μεγαλύνει η ψυχή μου τον Κύριον ...;"), ενώ ο ξένος μοναχός άρχισε τον ύμνο διαφορετικά, προσθέτοντας στην αρχή του το μέχρι τότε άγνωστο προοίμιο "Άξιον εστίν ως αληθώς ...;", το οποίο τόσο Θαυμασμό προκάλεσε στον ντόπιο μοναχό, ώστε το ζήτησε και γραπτώς, για να μπορεί να το ψάλλει και αυτός. Επειδή όμως δε βρέθηκε μελάνι και χαρτί μέσα στο κελλί, ο μυστηριώδης ξένος μοναχός χάραξε τον ύμνο με το δάκτυλό του σε μια πέτρινη πλάκα και προσθέτοντας ότι έτσι πρέπει να ψάλλεται στο εξής ο ύμνος αυτός από όλους τους Ορθόδοξούς, έγινε άφαντος. Οι Αγιορείτες έστειλαν την πλάκα στον βασιλιά και στον Πατριάρχη, ενώ την εικόνα, μπροστά στην οποία ψάλθηκε για πρώτη φορά ο αγγελικός ύμνος, τη μετέφεραν στο Πρωτάτο, στο οποίο καθιερώθηκε να γίνεται και η ετήσια πανήγυρη σε ανάμνηση του θαύματος και προς τιμή της Θεοτόκου. Σύμφωνα με το αρχαίο συναξάριο, η γιορτή αυτή αρχικά τελούνταν στο Κελλί, όπου είχε γίνει το θαύμα, και μάλιστα προς τιμή του αρχάγγελου Γαβριήλ, που χωρίς άλλο ήταν ο θαυμαστός εκείνος ξένος μοναχός.Θαυματουργές εικόνες Αγίου Όρους.(2)
Κουκουζέλισα
Μπροστά σ΄ αυτήν την εικόνα τελούνταν από πολύ παλιά στη Λαύρα η αγρυπνία του Σαββάτου του Ακάθιστου Ύμνου. Μετά το τέλος λοιπόν αυτής της αγρυπνίας και απέναντι απ΄ αυτήν την εικόνα συνέβη μια φορά να έχει αποκοιμηθεί ελαφρά στο στασίδι του ο κουρασμένος πρωτοψάλτης της Λαύρας και τέως αρχιμουσικός του παλατιού άγιος Ιωάννης ο Κουκουζέλης, όταν είδε μροστά του την Παναγία να του ανταποδίδει το "Χαίρε" και να του λέει: "Χαίρε Ιωάννη! Ψάλλε μου και εγώ δε θα σε εγκαταλείψω", ενώ συγχρόνως έβαζε στο χέρι του ένα χρυσό νόμισμα που ξυπνώντας βρέθηκε πράγματι να κρατάει ο άγιος. Όταν αργότερα από την πολύωρη αγρυπνία και ορθοστασία, στις οποίες επιδόθηκε με ζήλο, προσβλήθηκαν τα πόδια του, η Θεοτόκος πάλι του εμφανίστηκε σε όνειρο και τον θεράπευσε. Η θαυματουργή αυτή εικόνα σήμερα βρίσκεται τοποθετημένη σε ξύλινο θρόνιο μέσα στο ομώνυμο παρεκκλήσι της μονής.
Θαυματουργές εικόνες Αγίου Όρους.(3)
Παραμυθία - ΙΜΜ Βατοπαιδίου
Για την εικόνα αυτή διηγείται η παράδοση ότι η αρχική έκφραση των προσώπων και η στάση του σώματος του Κυρίου και της Θεομήτορος άλλαξαν, όταν συνέβη το εξής φρικτό θαύμα: Όταν κάποτε αποβιβάστηκαν κρυφά πειρατές στην παραλία της μονής και περίμεναν κρυμμένοι το πρωινό άνοιγμα της πύλης, για να επιτεθούν, ο ηγούμενος που μετά το τέλος του όρθρου έμεινε μόνος, για να συνεχίσει την προσευχή του, άκουσε τα εξής λόγια της Παναγίας: "Μην ανοίξετε σήμερα τις πύλες της μονής, αλλά ανεβείτε στα τείχη και διώξτε τους πειρατές". Στρέφοντας το βλέμμα του εκεί είδε το Θείο βρέφος να απλώνει το χέρι του και να σκεπάζει τα χείλη της μητέρας του λέγοντας: "Μη μητέρα μου, άφησε τους να τιμωρηθούν όπως τους αξίζει". Αλλά η Παναγία πιάνοντας με το χέρι της το χέρι του Υιού της και στρέφοντας λίγο το κεφάλι, για να ελευθερώσει τα χείλη της επανέλαβε τα ίδια λόγια. Αυτός ο τελευταίος σχηματισμός των προσώπων παρέμεινε μόνιμα στην εικόνα, ενώ οι μοναχοί, αφού σώθηκαν θαυματουργικά απ΄ τους πειρατές, ευχαρίστησαν την Παναγία και ονόμασαν την εικόνα της αυτή "Παραμυθία", που σημαίνει καταπράϋνση ή μετριασμός, ή έννοιες που εξίσου αποδίδουν το περιστατικό του θαύματος. Η εικόνα είναι τοιχογραφία και βρίσκεται στο δεξιό χορό του ομωνύμου παρεκκλησίου της μόνης.
Θαυματουργές εικόνες Αγίου Όρους.(4)
Οικονόμισσα Μεγίστη Λαύρα
Η εικόνα αυτή ζωγραφίστηκε σε ανάμνηση των λόγων της Θεοτόκου προς τον ιδρυτή της Λαύρας άγιο Αθανάσιο τον Αθωνίτη, ότι αυτή θα είναι εκείνη που θα μεριμνά στο εξής για την υλική συντήρηση της μονής και να μην ονομάζεται άλλος "οικονόμος" στη Λαύρα, γιατί αυτή θα είναι η "Οικονόμισσα" σ' αυτήν. Πράγματι μέχρι σήμερα ο μοναχός που είναι επιφορτισμένος με το ανάλογο διακόνημα στην Λαύρα δεν ονομάζεται "οικονόμος", αλλά "παραοικονόμος", δηλαδή βοηθός οικονόμου. Η εικόνα, που παριστάνει συνολικά 14 πρόσωπα που έχουν σχέση με τη μονή και την ίδρυσή της, βρίσκεται στην Λιτή αριστερά της κεντρικής εισόδου προς το καθολικό μέσα σε ξύλινο προσκυνητάρι.
Θαυματουργές εικόνες Αγίου Όρους.(5)
20 Μαρτίου, 2009 VatopaidiFriend
Εσφαγμένη - ΙΜΜ Βατοπαιδίου
Για την εικόνα αυτή διηγούνται ότι πληγώθηκε από το μαχαίρι ενός δύστροπου ιεροδιάκονου και εκκλησιάρχη (επιμελητή της εκκλησίας, νεωκόρου), ο οποίος εξαιτίας δήθεν του διακονήματος του έφθανε πάντοτε καθυστερημένος στην Τράπεζα. Σε μια παρόμοια περίπτωση ο τραπεζάρης (υπεύθυνος της τραπεζαρίας) αγανακτησμένος αρνήθηκε να του δώσει φαγητό. Οι ταραγμένοι και οργισμένοι λογισμοί του εκκλησιάρχη στράφηκαν εναντίον της Θεοτόκου, που ενώ αυτός την υπηρετούσε, αυτή δε μεριμνούσε ούτε για την τροφή του. Από την πληγή αυτή ξεπετάχθηκε αίμα, το πρόσωπο της Παναγίας χλώμιασε, ενώ ο ιεροδιάκονος τυφώθηκε και έπεσε κάτω φρενόληπτος από τον έλεγχο της συνείδησης μένοντας στην κατάσταση αυτή τρία χρόνια. Τότε χάρη στις προσευχές του ηγουμένου και της αδελφότητας η Παναγία εμφανίστηκε στον ηγούμενο και ανάγγειλε τη θεραπεία του.Ο εκκλησιάρχης πέρασε την υπόλοιπη ζωή του σ΄ ένα στασίδι απέναντι από την εικόνα θρωνώντας το φοβερό αμάρτημά του και πριν πεθάνει πήρε την συγχώρηση από την ίδια την Παναγία, που του ανάγγειλε όμως, όπως προηγουμένως και στον ηγούμενο, ότι το βλάσφημο χέρι του θα υφίστανταν παραδειγματική τιμωρία μετά θάνατον. Πράγματι μέχρι σήμερα φυλάσσεται άλυωτο και κατάμαυρο κοντά στην εικόνα που είναι τοποθετημένη στον νάρθηκα του παρεκκλησίου του αγίου Δημητρίου.
Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς
Παναγία Τριχερούσα ΙΜ Χιλανδαρίου Η εικόνα αυτή είναι εκείνη στην οποία με δίκαιο παράπονο κατέφυγε και προσυχήθηκε ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός κρατώντας το κομμένο δεξί του χέρι, με το οποίο συνέγραφε τους λόγους υπέρ των Αγίων Εικόνων και το οποίο του κόπηκε από επιβουλή των εικονομάχων. Η Παναγία θαυματούργησε συγκολλώντας και ζωογονώντας το νεκρό χέρι του θεράποντος της και εκείνος της αφιέρωσε ασημένιο ανάθημα σε σχήμα χεριού, που η θέση του στην εικόνα το κάνει να φαίνεται σαν ένα τρίτο χέρι της Παναγίας. Η εικόνα που μέχρι το ΙΒ αιώνα φυλαγόνταν στη Λαύρα του αγίου Σάββα, δωρήθηκε στον άγιο Σάββα Αρχιεπίσκοπο Σερβίας και κτίτορα της μονής Χιλανδαρίου κατά την επίσκεψή του στους Αγίους Τόπους. Αυτός τη μετέφερε στη Σερβία, από όπου αργότερα μετακομίστηκε με θαυμαστό τρόπο στο Άγιο Όρος, όταν κατά τις εσωτερικές ταραχές που συνέβησαν στη Σερβία επί του βασιλέα Ούροση του Ε΄ ο ημίονος που τη μετέφερε πάντοτε προ του στρατεύματος στις διάφορες μάχες χάθηκε και προχωρώντας μόνος του έφθασε μέχρι το Χιλανδράρι.
Σε μεταγενέστερη εποχή όταν προέκυψε διχόνια στην αδελφότητα της μονής Χιλανδαρίου εξαιτίας της εκλογής νέου ηγούμενου, η Τριχερούσα μετατοπίστηκε θαυματουργικά από το Ιερό Βήμα, όπου ήταν μέχρι τότε, στο στασίδι του ηγούμενου, ενώ συγχρόνως ενάρετος ερημίτης μοναχός πληροφόρησε την αδελφότητα ότι στο εξής και προς αποφγή φιλονεικιών να μην εκλέγεται ηγούμενος στο Χιλανδάρι, διότι η Παναγία θα κρατήσει τη θέση αυτή και θα διοικεί το μοναστήρι. Πράγματι μέχρι σήμερα, η χιλανδρινή αδελφότητα, ενώ ζει κοινοβιακά, στερείται Καθηγουμένου και διοικείται κατά το σύστημα των ιδιόρρυθμων μονών.
Σε μεταγενέστερη εποχή όταν προέκυψε διχόνια στην αδελφότητα της μονής Χιλανδαρίου εξαιτίας της εκλογής νέου ηγούμενου, η Τριχερούσα μετατοπίστηκε θαυματουργικά από το Ιερό Βήμα, όπου ήταν μέχρι τότε, στο στασίδι του ηγούμενου, ενώ συγχρόνως ενάρετος ερημίτης μοναχός πληροφόρησε την αδελφότητα ότι στο εξής και προς αποφγή φιλονεικιών να μην εκλέγεται ηγούμενος στο Χιλανδάρι, διότι η Παναγία θα κρατήσει τη θέση αυτή και θα διοικεί το μοναστήρι. Πράγματι μέχρι σήμερα, η χιλανδρινή αδελφότητα, ενώ ζει κοινοβιακά, στερείται Καθηγουμένου και διοικείται κατά το σύστημα των ιδιόρρυθμων μονών.
ΛΙΤΑΝΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΑΙΟΒΡΥΤΙΣΣΑΣ ΣΤΟ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙ
Παναγία Ελαιοβρύτισσα
Ένας περιηγητής γράφει τα εξής για την εικόνα της Ελαιοβρύτισσας. « Κοντά στην τράπεζα βρίσκεται το Δοχειό, το κελάρι στη δική μας γλώσσα, χτισμένο το 1637 με τη συμβολή και έξοδα του ηγουμένου του Βατοπαιδίου Θεοφάνη. Εδώ είχα εξετάσει δύο αξιοθέτατα. Είναι η θαυματουργή εικόνα της Θεομήτορος Οδηγητρίας Ελαιοβρύτισσα και η σαρκοφάγος Ελληνιστικών χρόνων ...;Σας προτείνω τις σημειώσεις μου για τη μικρή αυτή εικόνα.
Το κιβώτιο είχε γίνει το 1815. Όταν ο πατέρας Δοχειάρης μου άνοιξε το κιβώτιο, εγώ και ο ζωγράφος μας Νικολάι Μπλαγκοβεσένσκι αισθανθήκαμε ειδική ευωδία και ξαφνιαστήκαμε πιο πολύ επιδή το Δοχειό δεν μύριζε καλά από διάφορα πράγματα που βρίσκονταν εκεί. Το 1730, όταν η σοδειά ελιάς δεν ήταν καλή, οι μοναχοί της μονής Ξενοφώντος του Άθω μετέφεραν την εικόνα αυτή στη μονή τους και έκαναν προσευχές μπροστά της. Χάρη στην πίστη τους οι ελιές έδωσαν καρπούς»1.
Με αυτήν την εικόνα συνδέεται το εξής θαύμα. Σε μια περίοδο έλλειψης λαδιού στη μονή, ο όσιος Γεννάδιος, δοχειάρης της μονής, άρχισε να κάνει οικονομία στο λάδι δίνοντας μόνο για τις ανάγκες της εκκλησίας. Ο μάγειρας διαμαρτυρήθηκε στον ηγούμενο, ο οποίος και έδωσε εντολή στον όσιο να δίνει χωρίς οικονομία το λάδι για την αδελφότητα ελπίζοντας στην πρόνοια της Θεοτόκου. Όταν μια μέρα πήγε στο δοχείο ο όσιος Γεννάδιος, είδε το λάδι να ξεχειλίζει από τη λάρνακα και να έχει φθάσει ως την πόρτα. Από τότε η εικόνα έχει μια θαυμαστή ευωδία.
Έτσι αρχίζει ο μήνας στο Βατοπαίδι ...;
Παναγία η Βηματάρισσα
Πριν από μερικές ημέρες αισθάνθηκα ότι χρειάζομαι λίγη ηρεμία και χωρίς δεύτερη σκέψη, έβαλα δυό πραγματάκια σε ένα σακίδιο, και ξεκίνησα για το πιο ευλογημένο μέρος του κόσμου, το Άγιο Όρος.
Από τη στιγμή που κάποιος μπαίνει στο καραβάκι, είτε από Ιερισσό, είτε από Ουρανούπολη, έχει την αίσθηση ότι εισέρχεται σε μια χρονο-χωροδίνη που τον μεταφέρει σε ένα άλλο μέρος, κάποια άλλη χρονική στιγμή. Δεν μιλώ για γαϊδουράκια και πυρσούς αλλά για πνευματική αίσθηση.
Φτάνοντας στην Μονή, έχοντας διασχίσει μια ανθισμένη, διαδρομή, που σφίζει από ομορφιά, σε υποδέχονται μοναχοί που ...;χαμογελάνε. Ναι καλά ακούσατε. Χαμογελάνε αυθεντικά και σου δείχνουν ότι χαίρονται που σε βλέπουν. Απίστευτο!
Σε ρωτάνε αν έχεις φάει, σου δίνουν δωμάτιο να διανυκτερεύσεις, σε ενημερώνουν για το πρόγραμμα προσευχής και φαγητού και όλα αυτά με γνήσιο χαμόγελο. Δεν ξέρω αν τα θυμάστε ή αν τα έχετε δει ποτέ αλλά είναι από αυτά τα χαμόγελα που είναι φτιαγμένα από μισή δόση ευτυχίας και μισή δόση αγάπης. Μοναδικό!
Τους ρωτάς κάτι και σου απαντάνε με ευγένεια, δίνοντας σου την αίσθηση ότι δεν σε βαριούνται. Σε ενημερώνουν, αγόγγυστα για τα πάντα και είναι πρόθυμοι να σε εξυπηρετήσουν με ταπεινότητα. Ανεπανάληπτο!
Κάθε λεπτό που βρισκόμουν εκεί, αισθανόμουν ότι είμαι σπίτι μου, με τα αδέρφια μου.
Ξημερώνοντας την πρώτη Κυριακή κάθε μήνα, (με το Βυζαντινό ημερολόγιο) στην ΙΜΜ Βατοπαιδίου έχουν αγρυπνία. Ήμουν τυχερός ...;
Το Σάββατο το βράδυ από τις 8:30 μέχρι τις 12:30 έχει εσπερινό και όρθρο και μετά πάλι στις 5:30, ξημερώματα Κυριακής, έχει Αγιασμό μέχρι τις 6:30. Στη συνέχεια, βγαίνουν όλοι έξω στο προαύλιο, στο θόλο και αγιάζουν τα νερά. Ένας, ένας οι πατέρες και οι προσκυνητές, περνάνε μπροστά από τον ιερέα, φιλάνε το Σταυρό και το χέρι του και τους ραντίζει με Αγιασμό, χρησιμοποιώντας ένα ματσάκι με βασιλικό.
Κατόπιν, με την εικόνα της Βηματάρισας να προπορεύεται, κάνουν το γύρω της Μονής, στο εσωτερικό της και αγιάζουν τους χώρους. Περνάνε από την Τράπεζα, από την Έκθεση, βγαίνουν έξω από την κεντρική πύλη, μπροστά στην Πυροβολειθήσα, ξαναμπαίνουν στο προαύλιο, μπροστά από την Αγία Ζώνη, στον Άγιο Παντελεήμωνα, πίσω από το Καθολικό, και καταλήγουν μπροστά στο Καθολικό.
Σε όλη τη διαδρομή, είναι σκορπισμένοι μοναχοί με λιβανιστήρια και λιβανίζουν την θαυματουργή εικόνα και την συνοδεία της. Πριν από την τελευταία στάση, ένας μοναχός μυρώνει τους πιστούς.
Στο τέλος, εισέρχονται πάλι στο Καθολικό της Μονής και αρχίζουν τη Θεία Λειτουργία.
Στο ναό, η ψαλμωδία, σε κάνει να σκέφτεσαι ότι έτσι πρέπει να είναι ο Παράδεισος. Άγγελοι να δοξάζουν το Θεό ακατάπαυστα, με το λιβάνι να ευωδιάζει.
Αγρυπνία, προσευχή, ευλογία, καλοσύνη, αγάπη, φιλοξενία, ευτυχία, ηρεμία, ομορφιά, διακονία, υπακοή, άσκηση, Παράδεισος, Θεός. Αυτό είναι το μοναστήρι της ΙΜΜ Βατοπαιδίου.
Παναγwα η Γοργοϋπuκοος της Μονής Δοχειαρίου - 1η Οκτωβρίου
Στα δεξιq της εισyδου της Τρqπεζας της Μονής υπqρχει ειδικy προσκυνητqρι, όπου είναι τοποθετημsνη η θαυματουργu εικyνα της Γοργοϋπηκyου. Απsναντι κτwστηκε ομώνυμο παρεκκλuσι. Τy 1664 ο τyτε τραπεζqρης Νείλος μοναχyς περν}ντας, όπως συνηθιζyταν, μπροστq απy τuν εικyνα μs δαδί αναμμsνο γιq νq πqει στuν τρqπεζα, άκουσε τu φρqση: « Αλλοτε νq μuν περqσεις απy εδώ μs δαδιq καπνwζοντας τuν εικyνα μου».
Ο τραπεζqρης όμως, πο{ δsν κατqλαβε απy πο{ ήρθε η φωνu, δsν έδωσε σημασwα καw συνsχισε τuν τακτικu του. Μετq όμως απy μερικsς ημsρες, καw κατq τuν ώρα πο{ είχε ακουσθεί η πρ}τη φωνu, άκουσε πqλι φωνu νq του λsει: « Αμyναχε μοναχs, ώς πyτε θq καπνwζεις ανευλαβώς καw ατwμως τuν μορφu μου;», και ταυτyχρονα έχασε το φώς του.
Τyτε θυμuθηκε ο τραπεζqρης καw τuν προηγο{μενη φωνu, οπyτε κατqλαβε ότι δsν πρyσεξε τuν εντολu της Παναγwας καw δικαwως τιμωρuθηκε. Εκτοτε ο τυφλωθεwς τραπεζqρης παρsμενε σs στασwδι απsναντι στuν εικyνα παρακαλ}ντας τuν Θεοτyκο νq τyν συγχωρuσει καw νq του χαρwσει τy φώς. Μετq απy αρκετyν καιρy η Παναγwα τyν συγχ}ρησε, τyν θερqπευσε καw του είπε: « Εγ} είμαι η Δsσποινα της Μονής, Θεοτyκος η Γοργοϋπuκοος καw γοργώς υπακο{ουσα αυτο{ς πο{ επικαλούνται τy όνομq μου». Την ταχεwα αυτu ανταπyκριση της Θεοτyκου στwς αιτuσεις των πιστών υποδηλ}νει καw η ονομασwα Γοργοϋπuκοο